2009’da yaratılan Bitcoin dünyaya dijital para kazandırdı. İlk merkezi olmayan kripto para birimi oldu. Aracı kullanmak zorunda kalmadan ve izin istemeden dünya genelinde büyük miktarda parayı işleme kabiliyeti gerçekten çığır açıcı. Bitcoin, % 35 pazar hakimiyetiyle (bu yazıyı yazarken) 283 milyar dolar piyasa değeri ile şifreleme endüstrisine yıllardır liderlik etmektedir.

Bitcoin kesinlikle kendini kanıtlamıştır, ancak mevcut fiat para birimlerine (USD, EUR,GBP vb.) kıyasla Bitcoin artık yalnızca sınırlı kullanım kutusu sunmak gibi görünüyor. Yeni teknolojilere ve yeniliklere karşı dayanıklı hale getirmek için yükselmek ve yeni özellikler eklemek zorlaşıyor. Ayrıca, işlemler yavaş ve pahalı hale geliyor.

Ardından Monero geldi (güvenli, özel, izlenemeyen bir para birimi). Uyarlanabilir bir blok boyutu, kendi kod tabanı ile yalnızca sizin kontrolünüz dahilinde fonlarınızdan sorumludur, hesaplarınız ve işlemleriniz meraklı gözlerden özel tutulur. Hatta geliştiricileri de çoğunlukla anonimdir. Gördüğünüz gibi, Monero sadece başka bir Bitcoin klonu değildir. Gerçek olamayacak kadar iyi.

Bu makalede, Monero’nun son yıllarda giderek daha popüler hale gelmesine yardımcı olan özelliklerine daha yakından bakacağız (Monero, şuanda piyasadaki toplam 11 milyondan fazla şifrelemeye ve toplamda 7,5 milyar doların üzerinde sermaye kullanımına sahiptir).

Neden Bitcoin Gizlilikten Yoksun ve Monero’nun Yapabilecekleri Nelerdir?

Bitcoin, gerçekten anonimlikten ziyade sahte kimliklidir; buda kullanıcıların kimliklerini vermeden işlem yapabileceği anlamına gelir. Bitcoin, bankaların yaptığı gibi gerçek dünya kimliklerini kullanmaz. Bunun yerine, işlemleri cüzdanlar arasında mümkün kılmak için adresleri kullanır. Sorun, işlem bilgileriyle birlikte adreslerin, blok zincir olarak bilinen bir genel defter dosyasında saklanması ve böylece kişilerin zaman içinde kimliğinizi bir işlemle ilişkilendirebilmesidir. Kullanıcılar kişisel kimliğini eklemeden işlem yapabilirler. Bununla birlikte, artık Bitcoin blok zincirinin blok zincir analiz şirketleri tarafından çıkartılan veriler olduğu yaygın şekilde bilinmektedir. Bitcoin işlemlerini yüksek bir doğruluk derecesinde anonymize etmek için kullanabiliyorlar.

Öte yandan Monero, varsayılan ayar olarak gizlilik özelliğini etkinleştirmiştir. Taşınmaz işlemler ve anonimlik protokole göre hazırlanır ve ne kadar tuttuğunuzu, geçmişte kiminle işlem yaptığınızı veya belirli bir işlemde ne kadar çok değeri gönderdiğinizi  kimse bilmez. 

Anonimlik sağlayan ve izlenemeyen işlemlere sahip Monero, kripto para topluluğunda çoğu tarafından gerçek anlamıyla değiştirilebilir bir paradır ve Bitcoin’den çok daha fazla karşılanabilir olarak düşünülür. Örneğin, paralar çalınırsa çalınan veya saldırıya uğrayan Bitcoin’ler izlenebilir. Bu nakitin dijital bir gösterimi için ideal değildir. Monero’nun kendine özgü izlenemeyen özelliği mahremiyetinizi korumanıza yardımcı olur ve bu bir sorun teşkil etmez.

Monero’da Gizlilik Nasıl Elde Edilir?

Monero, işlemleri güvenli hale getirmek için üç farklı gizlilik algoritması kullanıyor  ring signatures, ring confidential işlemleri (RingCT) ve gizli adresler.

Monero’nun gizliliğinin temelini oluşturan ring signatures, bir grup kullanıcı tarafından işlemin imzalanacağı bir teknik kullanılarak gönderene ilişkin bilgileri gizler. Ring signatures kullanıldığında, gerçek gönderenin kim olduğunu söylemek imkansız hale gelir.

9 Ocak 2016’da Monero ağında etkinleştirilen RingCT (Ring Confidential transactions), kullanıcıların işlem tutarlarını gizlemesine olanak tanır. Bu tekniği kullanarak, A kişisi Monero’yu B kişisine gönderebilir ve gönderilen miktarı A ve B kişisinden başka kimse bilemez. İşlem, blokda görülebilir. Bununla birlikte, işlem yapılan miktarın belirlenmesinin hiçbir yolu yoktur.

Son olarak, Monero, tamamen anonim ve izlenemeyen gizli adresleri kullanır ve alıcıya gizlilik katar. Stealth adresleri, alıcının adresini gizlemek için ‘harcama tuşları’ adı verilen bir şey kullanır. Bir gönderen, alıcı için bir harcama anahtarı adresi üretmeli ve bu adres aracılığıyla Monero’yu göndermelidir. Ardından alıcı tarafından, gönderilen fonları bulmak için blok zinciri taramak için bir ‘görünüm anahtarı’ kullanılır. Hem harcama anahtarı hem de görünüm anahtarı Monero adresinizi oluşturmak için kullanılır ve bu yöntem, bir blok zincirinde bir işlem kaydedilirken yalnızca gönderenin ve alıcının ödemenin nereden gönderildiğini belirleyebileceği anlamına gelir. 

Monero vs. Bitcoin: Diğer Temel Farklar

Kripto Para Birimi                                          Monero                                                 Bitcoin 

Başlatma Tarihi                                         18 Nisan 2014                                   3 Ocak 2009

Maksimum Toplam Para Sayısı      ~ 18,300,000                                          21,000,000

Hash Algoritması                                       CryptoNight                                          SHA-256

Gizlilik                                                                  Anonim                                               Takma İsimli

Ortalama Blok Süresi                              ~ 2 Dakika                                            ~ 10 Dakika

Monero Nisan 2014’te piyasaya sürüldü, bu nedenle 2009’da piyasaya sürülen Bitcoin ile karşılaştırıldığında hala yapılması gereken bazı şeyler olduğu anlaşılıyor. Bu, iki coinin pazar payı farklarına yansıyor; Bitcoin‘in önde ve Monero’nun arkasında olması gerekiyor. 

Not: Bitcoin, bir zamanlar dünyadaki en büyük şirket olan ve şu anda Coca-Cola Co. ile aynı seviyede olan General Electric‘in piyasa değerini aştı. Ayrıca Bitcoin’in pazar payı da Macaristan, Kuveyt ve Katar gibi ülkelerinkilerden daha büyüktür.

Bitcoin, kripto paraların ilk örneğidir ve ağını kurmak için çok daha fazla zaman geçirmiştir. Kolay kolay ilk olmanın avantajından vazgeçmeyecektir. Monero’nun pazar payı 800 milyon dolara ulaşıyor ancak pazar payı karşılaştırması, Monero’nun  Bitcoin’den farklı bir kullanım örneğini yansıtmıyor. Monero, gerçek anlamda özel kripto alışverişi özelliğidir ve işlemlerinde gizlilik isteyen veya Dark Market‘ı kullanmak isteyen insanlar için kendisini ‘tercih edilen para’ olmuştur. Kullanıcılar, Monero’nun Bitcoin’in şimdiye kadar yaptığından birkaç adım ötede gizlilik kazandığını fark edince, yaygın bir Dark Market para birimi olan Bitcoin’i değiştirdi.

Gizlilik bir yana, Monero masaya oldukça yeni şeyler getiriyor ve geliştiricileri Bitcoin’in zor bulduğu bazı temel sorunları ele alıyor.

Çatallar, Bitcoin’de tehlikeli olduklarını kanıtladılar, çünkü insanlar çatallaşmadan sonra taraf seçme duygusuna kapılıp Bitcoin’in değerinin kalıcı olarak kaybedilmesine sebep olabilirler. Protokolü yükseltme söz konusu olduğunda, Monero için çatal sadece yeni özellikler ve hata düzeltme anlamına gelir. Monero her 6 ayda bir çatallama politikasına sahiptir ve tüm kullanıcılara adil bir uyarı verilip yazılımlarını güncellemesi beklenmektedir.

Monero’nun dinamik bir blok boyutu vardır; yani, Bitcoin’in sınırlı blok boyutundan farklı olarak, Monero’nun blokları ağın ihtiyaçlarına göre adapte olabilir. Bu esneklik kesinlikle önemli bir özellik ve dinamik blok boyutlarıyla dinamik ücretler de alıyorsunuz. Monero’nun blokları her 2 dakikada bir işlem yaparken Bitcoin blokları her 10 dakikada bir işlem yapar.

Monero Marketten Nasıl Alınır?

Monero 2016’da tacını aldı, % 2,760 oranında büyümesi yılın en iyi performansına sahip olmasını sağladı. Monero, diğer alternatif para birimlerine göre daha çok kabul görüyor ve artan sayıda taraftar kitlesi var.  Veri analiz şirketleri Bitcoin kullanıcılarını anonimleştirmeye başladığında, gizlilik odaklı coinler daha da cazip hale geldi.

Topluluklarını büyütmek ve para kazanmak isteyen Hong Kong merkezli Monero meraklıları ekibi, LocalBitcoins.com‘un LocalMonero.co adlı alternatif bir sürümünü piyasaya sürdü. Bu sürümde, alıcılar yerel satıcıları bire bir ticaret için bulabiliyor.

Sonuç

Monero, kurulduğu günden bu yana aksaklıklara ve mühendislik sorunlarına rağmen, öne geçti ve kripto para gizlilik yeniliğinde kendi yolunu kurdu. Bitcoin ile karşılaştırıldığında, açıkça anonimlik ve izlenemezlik açısından öncü. Ancak Monero, gizlilik ortamında yalnız değil; Verge, PIVX, Zcash ve Dash gibi başka gizlilik odaklı coinler de var.

Ancak rekabet, kripto alanında iyidir. Bir coinin yeni ve yenilikçi teknikleri benimsemesine ve diğer geliştiricilerin başarılı bulduğu iyileştirmeleri ve yükseltmeleri uygulamasına olanak tanır. Monero geliştiricileri, bunun çok önemli olduğu düşünülen bir şey olduğunu ve olumsuz etkileri olmadığı sürece Monero ekosistemine katkıda bulunan her şeyi uygulayacaklarını belirttiler.

Bitcoin, son zamanlarda, Bitcoin ağında SegWit’in etkinleştirilmesi ile kendi güncellemesiyle uğraştı; bu, işlemin uyumlu olmasını sağlayan bir yazılım yükseltmesi ile ağın daha hızlı işlem ve ölçeklenebilirliği vaat ediyor. SegWit, en eski blok zincirine çok gerekli yeni yetenekleri sağladı ve Bitcoin protokol katmanının üzerine ikinci katman yenilikleri yapılmasına izin verdi. SegWit yükseltmesi Ağustos ayında aktive edildi. Bitcoin işlemlerinde gizlilik arttıkça, Monero gibi gizliliğe önem veren paraların kazanımlarından kaybedebileceğini unutmamak önemlidir.

Diğer yenilikler de, çapraz zincir işlemlerini mümkün kılan Mimble Wimbe ve Atomik takaslar gibi deneysel blok ağlarında. Bu, Monero’yu birine gönderebileceğiniz anlamına gelir ve Bitcoin’de değer kazanır – veya tam tersi. Dolayısıyla belki de doğrudan rekabet yerine, bu tür gelişmeler işbirliği içinde olan bir blok zinciri hissi uyandırabilir. 

 Monero‘nun Bitcoin‘den belirgin bir şekilde farklı olma konusundaki çabaları ve gizlilik alanında kral olması sebebiyle çok daha fazla insanın Monero’ya geçeceği düşünülüyor.

Türkiye’deki coin siteleri için Coin Borsaları yazımıza bakabilirsiniz.

Ayrıca güncel Bitcoin Fiyatları için bu websitesinden yararlanabilirsiniz.

Altcoin işlemleriniz için binance.com u kullanabilirsiniz.

Kaynak: 1